Elle taşıma işi; bir veya daha fazla çalışanın bir yükü kaldırması, indirmesi, itmesi, çekmesi, taşıması veya hareket ettirmesi gibi işler esnasında, işin niteliği veya uygun olmayan ergonomik koşullar nedeniyle özellikle bel veya sırtının incinmesiyle sonuçlanabilecek riskleri kapsayan nakletme veya destekleme işlerini ifade eder.
Elle taşıma yönetmeliği tek bir kişinin taşıyacağı yükle ilgili değildir ©
Aşağıdakiler elle kaldırma işidir;
Kaldırma - İndirme İtme - Çekme Taşıma - Hareket ettirme Nakletme - Destek olma (nakletmeye)
Bunların dışındakiler; atma - tartma - fırlatma, mekanik araç yardımı ile taşıma,... v.b işler elle taşıma değildir.
Yönetmelik bir işçinin elle taşıyabileceği azami yük miktarı ile ilgili RAKAM VERMEZ. Mevzuatımızda yoktur. Bu nedenle de elle taşıma islerinde yükün ağırlığı hakkında bilgi vermek zorunlu değildir ©.
ILO'nun 128 numaralı tavsiye kararında>18 yaş erkek işçi için 55 kg verilir.
İşveren:
İşyerinde yüklerin elle taşınmasına gerek duyulmayacak şekilde, iş organizasyonu yapmak ve yükün uygun yöntemlerle, özellikle mekanik sistemler kullanılarak taşınmasını sağlamak için gerekli tedbirleri almakla yükümlüdür.
Yükün elle taşınmasının kaçınılmaz olduğu durumlarda, yükle ilgili risk faktörleri dikkate alarak elle taşımadan kaynaklanan riski azaltmak için uygun yöntemler kullanılmasını sağlayacak ve gerekli düzenlemeleri yapacaktır.
Çalışanları ve çalışan temsilcilerini eğitecektir.
Çalışan ve çalışan temsilci eğitimleri;
Sağlık ve güvenliğin korunmasına yönelik alınan tedbirler hakkında çalışanları veveya temsilcilerini bilgilendirecektir.
Elle taşıma işlerinde çalışanlar veveya temsilcilerine taşınan yükle ilgili genel bilgileri ve mümkünseyükün ağırlığı ile eksantrik yüklerin en ağır tarafının ağırlık merkezi hakkında, bilgileri verecektir. Yüklerin doğru olarak nasıl taşınacağı ve yanlış taşınması halinde ortaya çıkabilecek riskler hakkında çalışanlara yeterli bilgi ve eğitim verecektir.
İşçi eğitimleri;
İşe başlamadan önce,
Çalışma yeri veya iş değişikliğinde,
İş ekipmanları değiştiğinde,
Yeni teknoloji uygulanması halinde
Eğitim değişen ve yeni ortaya çıkan risklere uygun olarak yenilenir ve periyodik olarak tekrarlanır.
Eğitimde geçen süreler çalışmadan sayılır ve işçiye mali yük getiremez.
Çalışanlar veya çalışan temsilcileri iş sağlığı ve güvenliği konusunda işverence sağlanan önlemlerin ve sağlanan imkânların yetersiz olduğu kanaatine varmaları halinde Bakanlığa başvurma hakkına sahiptir.
Çalışanlar kendilerine verilen eğitimlerin gereğini yapmak ve anlatılanlarla istenilenleri uygulamakla yükümlüdür.
Elle Taşımada Dikkate Alınacak Faktörler
y Yükün özellikleri, y Fiziksel güç gereksinimi, yÇalışma ortamının özellikleri, y İşin gerekleri, y Bireysel risk faktörü.
Bu faktörlerin isimleri sorulabileceği gibi her birinin içerisindeki maddeler veya bu maddeleri anlatan işler sorulabilir.
10 litrelik suyun 20 litrelik damacanada taşınması uygun değildir. Çünkü; yükün özellikleri 3. Madde dengesiz veya içindekiler yer değiştiriyor ise elle taşımaya uygun değildir diyor.
Direkt olarak; hangisi yükün özelliklerine girer-girmez, çalışma ortamının özelliklerine girmez-girer,
gibi de sorulabilir.
Elle Taşımaya Uygun Olmayan Yükler
(Yükün Özelliğine göre)
Çok ağır veya çok büyükse,
Kaba veya kavranılması zor ise,
Dengesiz veya içindekiler yer değiştiriyorsa,
Vücuttan uzakta tutulması gerekiyor ise,
Vücudun eğilmesini ve bükülmesini gerektiriyor ise,
Çarpma halinde yaralanmaya neden olabilecek yoğunluk ve şekilde ise.
Fiziksel Güç Gereksinimi
İş;
Çok yorucu ise,
Mutlaka vücudun bükülmesi ile yapılabiliyorsa,
Yükün ani hareketi ile sonuçlanıyorsa,
Vücut dengesiz bir pozisyonda iken yapılıyorsa,
Bedenen çalışma şekli ve harcanan güç, özellikle sırt ve bel incinmelerine neden olabilir.
Çalışma ortamı aşağıdaki özelliklerde ise, özellikle sırt incinmesi riskinin artırabilir;
Çalışılan yer işi yapmak için yeterli genişlik ve yükseklikte değil ise,
Zemin düz değilse, engeller bulunuyorsa veya düşme veya kayma tehlikesi varsa,
Çalışma ortam ve şartları, işçilerin yükleri güvenli bir yükseklikte veya uygun bir vücut pozisyonunda
taşımasına uygun değilse,
İşyeri tabanında veya çalışılan zeminlerde yüklerin indirilip kaldırılmasını gerektiren seviye farklılıkları varsa,
Zemin veya üzerinde durulan yer dengesizse,
Sıcaklık, nem veya havalandırma uygun değilse.
Aşağıda belirtilen çalışma şekillerinden bir veya daha fazlasını gerektiren işler (işin gerekleri) sırt ve bel incinmesi riski oluşturabilir:
Özellikle vücudun belden dönmesini gerektiren aşırı sık veya aşırı uzun süreli bedensel çalışmalar,
Yetersiz ara ve dinlenme süresi,
Aşırı kaldırma, indirme veya taşıma mesafeleri,
İşlemin gerektirdiği, işçi tarafından değiştirilemeyen çalışma temposu.
İşçinin (Bireysel risk faktörleri);
Yapılacak işi yürütmeye fiziki yapısının uygun olmaması,
Uygun olmayan giysi, ayakkabı veya diğer kişisel eşyalar kullanması,
Yeterli ve uygun bilgi ve eğitime sahip olmaması,
Durumunda işçiler risk altında olabilirler.
Kinetik metot 2 prensibe dayanır:
Kaldırmada kollara nazaran daha zayıf kaslara sahip olan Sırt yerine daha kuvvetli olan Kol Kaslarını
kullanmak,
Düşey harekete başlamak için vücut ağırlığının momentini kullanmak...
6 Adım Kuralı
Yükleri elle kaldırmada aşağıdaki 6 adım izlenir ise güvenli taşıma yapılabilir.
Planla - yükü tanı,
Asimetrik yaklaş,
Dizden eğil,
Yükü çapraz kavra, dizden kalk,
Yükü vücuda yakın tut,
Yükü yerine koy.
Yük vücuda yakın tutulur, ancak asla yaslanmaz.
Vücuttan uzaklaştıkça ağırlığı artar, tehlike-risk artar. Vücuda yaslanması da vücuta zarar vermesini çok kolaylaştırır, tehlike anında yükü vücuttan uzaklaştırmak zorlaşır.