KİŞİSEL KORUYUCU DONANIMLARIN İŞYERLERİNDE KULLANILMASI HAKKINDA YÖNETMELİK Yönetmelik, aşağıda belirtilen kisisel koruyucu donanımları KAPSAMAZ.
y Özel olarak çalışanın sağlığını ve güvenliğini korumak üzere yapılmamış sıradan iş elbiseleri ve üniformalar, y Afet ve acil durum birimlerinin müdahale faaliyetlerinde kullandıkları ekipman, y Türk Silahlı Kuvvetleri, genel kolluk kuvvetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı gibi kamu düzeninin sağlanmasına yönelik kurumların faaliyetlerinde kullandıkları kişisel koruyucular,
y Kara taşımacılığında kullanılan kişisel koruyucular, y Spor ekipmanı,
y Nefsi müdafaayı veya caydırmayı hedefleyen ekipman, y Riskleri ve istenmeyen durumları saptayan ve ikaz eden taşınabilir cihazlar.
89/656/EEC sayılı Avrupa Birliği Konsey Direktifi
89/686/EEC sayılı Avrupa Birliği Konsey Direktifine paralel olarak, hazırlanmıştır.
Çalışanı, yürütülen işten kaynaklanan, sağlık ve güvenliği etkileyen bir veya birden fazla
riske karşı koruyan, çalışan tarafından giyilen, takılan veya tutulan, bu amaca uygun olarak
tasarımı yapılmış tüm alet, araç, gereç ve cihazları,
Kişiyi bir veya birden fazla riske karşı korumak amacıyla üretici tarafından bir bütün haline getirilmiş cihaz, alet veya malzemeden oluşmuş donanımı,
Belirli bir faaliyette bulunmak için korunma amacı olmaksızın taşınan veya giyilen donanımla birlikte kullanılan, ayrılabilir veya ayrılamaz nitelikteki koruyucu cihaz, alet veya malzemeyi, Kişisel koruyucu donanımın rahat ve işlevsel bir şekilde çalışması için gerekli olan ve sadece bu tür donanımlarla kullanılan değiştirilebilir parçalarını, ifade eder.
Kişisel koruyucu donanım, risklerin, toplu korunmayı sağlayacak teknik önlemlerle veya iş organizasyonu ve çalışma yöntemleriyle önlenemediği, tam olarak sınırlandırılamadığı durumlarda kullanılır.
y Kişisel koruyucu donanım, iş kazası ya da meslek hastalığının önlenmesi, çalışanların sağlık ve güvenlik risklerinden korunması, sağlık ve güvenlik koşullarının iyileştirilmesi amacıyla kullanılır. İşveren, toplu korunma tedbirlerine, kişisel korunma tedbirlerine göre öncelik verir.
Kişisel koruyucu donanımların işyerlerinde kullanımı ile ilgili olarak aşağıdaki hususlara uyulur; Tüm kisisel koruyucu donanımlar;
Kendisi ek risk oluşturmadan ilgili riski önlemeye uygun olur. y İşyerinde var olan koşullara uygun olur.
Kullananın ergonomik gereksinimlerine ve sağlık durumuna uygun olur. Gerekli ayarlamalar yapıldığında kullanana tam uyar.
Kişisel Koruyucu Donanım Yönetmeliği kapsamına giren ürünlerde uygun şekilde CE işareti ve Türkçe kullanım kılavuzu bulundurur. y Birden fazla riskin bulunduğu ve çalışanın bu risklere karşı aynı anda birden fazla kişisel koruyucu donanımı kullanmasını gerektiren durumlarda, bir arada kullanılmaya uygun olan ve bir arada kullanıldığında söz konusu risklere karşı koruyuculuğu etkilenmeyen kişisel koruyucu donanımlar seçilir.
Riskin Derecesi,
Maruziyet Sıklığı,
Her Bir Çalışanın İş Yaptığı Yerin Özellikleri
Kişisel Koruyucu donanımın performansı dikkate alınarak belirlenir. y Tek kişi tarafından kullanılması esas olan kişisel koruyucu donanımların, zorunlu hallerde birden fazla kişi tarafından kullanılmasını gerektiren durumlarda, bu kullanımdan dolayı sağlık ve hijyen problemi doğmaması için her türlü önlem alınır.
Kişisel koruyucu donanımlar,
işveren tarafından ücretsiz verilir,
imalatçı tarafından sağlanacak kullanım kılavuzuna uygun olarak bakım, onarım ve periyodik kontrolleri yapılır,
ihtiyaç duyulan parçaları değiştirilir,
hijyenik şartlarda muhafaza edilir ve kullanıma hazır bulundurulur.
Diğer yöntemlerle önlenemeyen risklerin analiz ve değerlendirmesi,
Kişisel Koruyucu Donanımın kendisinden kaynaklanabilecek riskler
Seçilecek kişisel koruyucu donanımın özellikleri
Delinmez tabanlı emniyet ayakkabıları
Karkas ve temel işleri, yol çalışmaları İskelelerde yapılan çalışmalar Karkas yapıların yıkım işleri
Kalıp yapma ve sökme işlerini de kapsayan beton ve prefabrike parçalarla yapılan çalışmalar y Şantiye alanı ve depolardaki işler Çatı işleri
Çelik köprüler, çelik bina inşaatı, sütunlar, kuleler, hidrolik çelik yapılar, yüksek fırınlar, çelik işleri ve haddehaneler, büyük konteynırlar, büyük boru hatları, vinçler, ısı ve enerji santrallerinde yapılan işler
Fırın yapımı, ısıtma ve havalandırma tesisatının kurulması ve metal montaj işleri Tadilat ve bakım işleri
Yüksek fırınlar, ergitme ocakları, çelik işleri, haddehaneler, metal işleri, demir işleme, presle demire şekil verme, sıcak presleme işleri ve metal çekme fabrikalarında yapılan işler
Taş ocaklarında ve açık ocaklarda yapılan işler, kömür işletmelerinde yapılan dekapaj işleri
Taş yontma ve taş işleme işleri Düz cam ve cam eşya üretimi ve işlenmesi Seramik endüstrisinde kalıp işleri Seramik endüstrisinde fırınların kaplanması Seramik eşya ve inşaat malzemesi kalıp işleri Taşıma ve depolama işleri
Konserve yiyeceklerin paketlemesi ve dondurulmuş etle yapılan işler Gemi yapım işleri Demiryolu manevra işleri
Çatı işleri
Kaygan zeminde çalışma gerektiren ve delinme riski içeren işler
Çok sıcak veya soğuk malzemelerle yapılan çalışmalar
Kolayca çıkarılabilen emniyet ayakkabıları
Ergimiş maddelerin ayakkabıdan içeri girme riski bulunan işler
YÜZ VE GÖZ KORUYUCULARI
Koruyucu gözlükler, yüz siperlikleri veya elle tutulan yüz koruyucuları
Kaynak yapma, öğütme ve ayırma işleri
Sızdırmazlık sağlamak için yapılan işler (kalafatlama) ve keski ile yontma, biçimlendirme işleri
Taş yontma ve şekillendirme işleri
Cıvatalama işleri
Talaş çıkaran makinelerde yapılan talaş toplama işleri
Presle sıcak demir işleme
Artıkların parçalanması ve uzaklaştırılması işleri
Aşındırıcı maddelerin püskürtülerek kullanıldığı işler
Asit ve baz çözeltileriyle, dezenfektan ve aşındırıcı temizlik maddeleriyle yapılan işler
Sıvı spreylerle çalışma
Ergimiş maddelerle veya onların yakınında çalışma
Radyant ısı ile çalışma
Lazerle çalışma
Biyolojik ajanlarla çalışılan işler
SOLUNUM SİSTEMİ KORUYUCULARI Respiratörler Solunum cihazları
Yetersiz oksijen veya zararlı bir gazın bulunabileceği konteynırlar, kapalı alanlar veya gaz yakan endüstriyel fırınlarda yapılan çalışmalar
Yüksek fırınlara yükleme yapılan alanlardaki çalışmalar
Yüksek fırınların gaz boruları ve gaz konvertörleri civarındaki çalışmalar
Ağır metal dumanlarının bulunabileceği yüksek fırın kapakları civarındaki çalışmalar
Toz bulunması muhtemel, fırın içi döşeme işlerinde ve kepçelerle yapılan çalışmalar
Toz oluşumunu önlemenin yetersiz olduğu sprey boyama işleri
Kuyularda, kanalizasyon ve kanalizasyonla bağlantılı diğer yer altı sahalarında yapılan çalışmalar
Sağlık ve güvenlik riski meydana getirebilecek düzeyde toz oluşan işler
Soğutucu gaz kaçağı tehlikesinin olduğu soğutma tesislerinde yapılan çalışmalar
Biyolojik ajanların olduğu işler
İŞİTME DUYUSUNUN KORUNMASI Kulak koruyucuları
· Metal şekillendirme presleriyle çalışma
· Pnömatik matkaplarla çalışma
· Havalimanlarının yer işletmelerinde çalışanların yaptığı işler
· Kazık çakma işleri
· Ağaç ve tekstil işleri
EL, KOL VE VÜCUT KORUNMASI Koruyucu giysi
· Asit ve baz çözeltileriyle, dezenfektan ve aşındırıcı temizlik ürünleriyle yapılan işler
· Sıcak malzemeler ile veya onların civarında yapılan ve ısı etkisinin hissedildiği
· yerlerdeki çalışmalar o Düz cam ürünleriyle çalışma
· Kumlama işleri
· Derin dondurucu odalarda çalışma
· Ateşe dayanıklı koruyucu giysi
· Kapalı alanlarda kaynak işleri
Delinmeye dayanıklı önlükler
· Kesme ve kemiklerinden ayırma işleri
· El bıçaklarıyla yapılan ve bıçağın vücuda doğru çekilmesini gerektiren işler
Deri Önlükler
· Kaynak işleri
· Demir dövme işleri
· Döküm işleri
Ön kolun (kolun bilekle dirsek arasında kalan bölümü) korunması
Kesme ve kemiklerinden ayırma işleri
Eldivenler
· Kaynak işleri
· Eldivenlerin yakalanma tehlikesinin bulunduğu makineler dışında, keskin kenarlı cisimlerin elle tutulması Asit ve baz çözeltileriyle yapılan çalışmalar Aşırı sıcak ve soğuk temas gerektiren işler Biyolojik ajanların olduğu işler
Metal örgülü eldivenler
· Kesme ve kemiklerinden ayırma işleri
· Kesim ve kullanım amaçlarına göre parçalama için el bıçağı kullanılarak yapılan sürekli kesim işleri
· Kesim makinelerinin bıçaklarının değiştirilmesi
İKLİME DAYANIKLI GİYSİ
· Açıkta, soğuk ve yağmurlu havada çalışma
YANSITICI GİYSİ
· Çalışanların açıkça görülmesi gereken yerlerde yapılan çalışmalar
EMNİYET KEMERİ
· İskelelerde çalışma o Prefabrik parçaların montajı
· Direk ya da sütunlarda çalışma
· Çatı İşleri
GÜVENLİK HALATLARI
· Kuleyüksek vinç kabinlerinde çalışma
· Ambarlarda kullanılan istifleme ve boşaltım ekipmanlarının yüksek kabinlerinde çalışma
· Sondaj kulelerinin yüksek bölümlerinde çalışma
· Kuyu ve kanalizasyonlarda yapılan çalışma
DERİNİN KORUNMASI
· Malzeme kaplama işleri
· Tabaklama (dericilik) işleri
KKD YÖNETMELİĞİ Dayanak: 4703 SAYILI YASA
AT Tip İnceleme Belgesi: Onaylanmış kuruluş tarafından düzenlenerek imalatçıya verilen KKD'nin bu Yönetmelik hükümlerine uygunluğunu gösterir belgeyi,
AT Uygunluk Beyanı: İmalatçının piyasaya arz ettiği KKD'nin bu Yönetmelik hükümlerine uygunluğunu beyan ettiği belgeyi,
KATEGORİ 1 - Basit yapıdaki kisisel koruyucu donanımların belgelendirilmesi
Tasarımcı tarafından, kullanıcının kendisinin değerlendirebileceği kabul edilen, tedrici olarak ortaya çıkan ve zamanında fark edilebilir derecede düşük düzeydeki risklere karşı koruma sağlayan basit yapıdaki bir KKD için AT tip incelemesi gerekmez.
KATEGORİ 1 - Bu kategoriye giren KKD'ler kullanıcıyı, özellikle;
Bahçıvan eldivenleri, dikiş yüksüğü ve benzeri yüzeysel mekanik etki,
Seyreltik deterjan çözeltisi ve benzeri çözeltilere karşı kullanılan eldivenler ve benzeri zayıf ve etkisi kolayca geçebilen temizlik maddeleri,
Mesleki işlerde kullanılan eldivenler, önlükler ve benzerleri gibi 50°C'nin üzerinde olmayan
sıcak maddelerle çalışmalarda oluşan riskler veya tehlike yaratmayan diğer etki,
Başlıklar, mevsimlik elbiseler, ayakkabılar ve benzeri doğal atmosferik etken,
Kafa derisini koruyan hafif baretler, eldivenler, hafif ayakkabılar ve benzerleri gibi vücudun
hayati bölgelerini etkilemeyen ve etkileri kalıcı lezyonlara neden olmayan küçük darbeler ve titreşim,
Güneş ışığı, risklerine karşı korurlar.
KATEGORİ -3- Karmaşık yapıdaki kisisel koruyucu donanımların belgelendirilmesi
Tasarımcı tarafından, ani olarak ortaya çıkabilecek tehlikeleri kullanıcının zamanında fark edemeyeceği düşünülen durumlarda ve hayati tehlike oluşturarak sağlığa ciddi ve geriye dönüşü mümkün olmayan risklere karşı koruma sağlayan karmaşık yapıdaki KKD'lerin üretiminde,
AT inceleme belgesi alınarak
imalatçı bir AT uygunluk beyanı hazırlanır.
Katı partikül ve sıvı aerosollerden veya tahriş edici, tehlikeli, zehirli ya da radyotoksik gazlardan korunmak için kullanılan filtreli solunum sistemi koruyucuları,
Su altına dalmada kullanılanları da içeren, atmosferden tam yalıtım sağlayan koruyucu solunum araçları,
Kimyasal maddelere veya iyonlaştırıcı radyasyona karşı sınırlı bir koruma sağlayan araçlar,
Etkisi 100°C veya daha fazla olan hava sıcaklığı ile kıyaslanabilen, kızıl ötesi ışın yayılması, alev veya büyük miktarda ergimiş materyalin varlığı ile karakterize edilebilen veya edilemeyen, yüksek sıcaklıktaki ortamlarda kullanılacak acil durum ekipmanları,
Eksi 50°C veya daha düşük hava sıcaklığı ile kıyaslanabilen düşük sıcaklıktaki ortamlarda kullanılacak acil durum ekipmanları,
Yüksekten düşmelere karşı kullanılan donanımlar,
Elektrik tehlikesi ve tehlikeli voltaja karşı veya yüksek gerilim işlerinde kullanılan yalıtıcı özellikli donanımlar.
KATEGORİ -0-Yönetmelik Kapsamına Girmeyen Kişisel Koruyucu Donanımların Listesi
Özellikle, güvenlik güçleri ve ordu mensuplarının veya kanun ve düzenin korunmasında görevli kişilerin kullanımı için tasarlanmış ve üretilmiş miğfer, kalkan gibi benzeri kişisel koruyucu donanımlar.
Nefsi müdafaa için üretilen bayıltıcı spreyler, kişisel saldırıya karşı caydırıcı silahlar ve benzeri KKD'ler.
Aşağıda belirtilen etkenlere karşı kişisel kullanım için tasarlanmış ve üretilmiş KKD'ler;
· Başlık, mevsimlik giysi ve ayakkabı gibi olumsuz atmosferik koşullarda kullanılanlar,
· Bulaşık eldivenleri gibi su ve ıslanmada kullanılanlar,
· Eldiven gibi ısıya karşı kullanılanlar,
· Uçak veya deniz araçlarında, kişilerin kurtarma ve korunması amacıyla imal edilen vesürekli kullanılmayanlar,
· İki veya üç tekerlekli motorlu araç sürücüleri için başlıklar ve göz siperleri.
Tüm KKD'lerde Bulunması Gereken Genel Özellikler
Ergonomi
Mümkün Olan En Üst Koruma Düzeyi
Farklı Risk Düzeyleri İçin Uygun Koruma Sınıfları
KKD'nin Kendisinin Tehlikeye Yol Açmaması
KKD'nin Yapısından Kaynaklanan ve Rahatsızlık Veren Faktörlerin ve Diğer Risklerin
Bulunmaması
Uygun Malzemeden İmali
KKD'nin Kullanıcıya Temas Eden Yüzeyinin Uygunluğu
KKD'nin Kullanıcıyı Engellememesi Rahatlık ve Etkinlik
KKD'nin Kullanıcının Vücut Yapısına Uygunluğu Hafiflik ve Dayanıklılık
Aynı Anda Kullanılmak Üzere Tasarlanmış Farklı KKD Tipleri veya Sınıflarının Uyumu
İmalatçı Tarafından Verilecek Bilgiler
İmalatçının veya yetkili temsilcisinin isim ve adresi,
Depolama, kullanım, temizlik, bakım, onarım ve dezenfekte etmeye ilişkin bilgiler Söz konusu KKD'nin sağladığı korumanın sınıfını ya da seviyesini ölçmek için uygulanan teknik testlerde kaydedilen performans sonuçları,
Söz konusu KKD'ye uygun aksesuarların ve yedek parçaların özellikleri,
Farklı risk seviyeleri için uygun koruma sınıfları ve bunlara karşılık gelen kullanım limitleri,
KKD veya belirli parçalarının kullanma ömrü veya son kullanma tarihi,
Taşımaya uygun paketleme şekli,
Üzerindeki İşaretlerin anlamı
KKD'lerin tasarımını yapan onaylanmış kuruluşun unvanı, adresi ve kimlik numarası.
Bu bilgiler, anlaşılır, kesin ve Türkçe olmalı veya diğer bir üye ülkede piyasaya arz ediliyorsa o üye ülkenin resmi dil veya dillerinde olmalıdır.
KKD'nin Kullanma Ömrü
Yeni bir KKD' nin işlevinin zamana bağlı olarak önemli oranda azaldığı biliniyorsa, üretim tarihi ve mümkünse son kullanma tarihi her bir KKD parçasının ve değişebilen bölümlerinin üzerine, hiçbir yanlış anlamaya meydan vermeyecek şekilde, açıkça belirtilmeli ve bu bilgiler ambalaj üzerine de yazılmalıdır.
· Baretlerde kullanılan Plastiğin türü ne olursa olsun kabuk kalınlığı 2 mm.
· den aşağı olmamalı.
· Baretlerde Raf ömrü 5 yıldır
· Açık havada ve Kaynak yapılan alanlarda kullanılan baretler; Hiçbir darbe görmeseler bile 3 yılda bir değiştirilmelidir.
· Ömrü dolmasa bile darbe aldığı zaman değiştirilmelidir. o Çatlak, çizik ve hasarlı ise kesinlikle kullanılmamalıdır
· Çok hafif olmalıdır. Olanaklıysa ağırlık < 400 gr. Olmalıdır.
TOZ MASKELERİ
SINIF | EN 149:2001 |
AZ -1 | FFP1 EN 149:2001 KATI VE SIVI PARÇACIKLARA KARŞI |
ORTA -2 | FFP2 EN 149:2001 KATI VE SIVI PARÇACIKLARA KARŞI |
ÇOK-3 | FFP3 EN 149:2001 KATI VE SIVI PARÇACIKLARA KARŞI |
EN 149-2001 =Bakım gerektirmeyen (disposible) maskeler
Not: EN 149 Kişisel Koruyucu Donanımlar arasında yer alıp bakım gerektirmeyen toz, sis ve duman maskelerinin standardıdır. Bu standarda göre, maskeler koruma kademesine göre beş ayrı grupta toplanıyordu; FFP1, FFP2S, FFP2SL, FFP3S, FFP3SL . Koruma kademelerinde yer alan harflerin anlamları ise;
FF: Face Filter (Yüz filtresi veya maskesi)
P1: Mekanik çalışmalar sonucu ortaya çıkan, toksik (zararlı) olmayan tozlar.
P2: Toksik tozlar, MAK değerleri 0,1 mgm3 'den büyük olan tozlar.
P3: Toksik, kanserojen, radyoaktif tozlar ve MAK değerleri 0,1 mgm3'den küçük olan tozlar.
S : Katı ve su bazlı sıvı zerrecikler.
L : Katı ve yağ bazlı sıvı zerrecikler.
EN 136 =Tam yüz maskeleri
EN 137 =Solunum tüp ve sırtlıkları
EN 139 =Temiz hava beslemeli maskeleri
EN 140 =Yarım yüz maskeleri
EN 141 =Gaz ve buhar filtreleri
EN 143 =Zerrecik (partikül) filtreleri
EN 146 =Kendinden hava beslemeli başlık ve maskeleri
İŞ AYAKKABILARI
EN 345: 200 Jul darbelere karşı koruyan çelik burun vardır. Sembolü: S
EN 346 :100 Jul darbelere karşı koruyan çelik burun vardır. Sembolü: P
EN 347: Darbelere karşı koruyan çelik burun YOKTUR. Sembolü: O
S1: sadece çelik burun var
S2: Çelik burun + su geçirmez özellik
S3: Çelik burun + su geçirmez özellik+ delinmez taban
Acil durum paraşütleri KKD sayılmaz
Kişisel koruyucu donanımın kalitesi, seçimde en son düşünülmelidir.
Torna, pres ve matkap çalıştırırken eldiven giyilmemelidir
Kulak koruyucularının ambalajları üzerinde NRR & SNR : Gürültü Azaltma Oranıdır.
Kaynakçıların Kullandıkları Yüz Kremleri KKD SAYILIR.
Yüz siperlerinin Ağır parça darbelerine karşı KULLANILMAZ
KKD üreten imalatçılar Kategori II, III kkd leri onaylanmış kuruluşun onayına
sunmadan ürününü piyasaya arz edemez Deri eldiven yağa karşı dirençli değildir
Yağ, akaryakıt gibi maddelere karşı ve hafif koruma gerektiren durumlarda Pamuklu
iş elbisesi kullanılması daha uygun olur
Mekanik dayanımlı İş eldivenlerinin standartı - EN 388
Kaynakçı eldiveni - EN 420 - EN 388 - EN 407
Kimyasallara Karşı koruyucu eldivenler EN 374 EN 407
Sıcak iş ve ısıya dayanıklı eldiven EN 420
Genel amaçlı iş eldivenleri EN 421
İyonize ışınlara ve radyasyona karşı dayanıklı eldiven EN 511 =Soğuk iş eldiveni EN 659 =Yangın mücadele eldivenleri EN 166
Gözlük standardıEN 352-1 =
Kulaklıklar EN 352-3 =
Kulaklıklı baret EN 352-2 =
Kulak tıkaçları kullanılır.
Gövde Koruyucuları İçin Kodlar
EN 470 =Önlüklerin genel özellikleri EN 343 =Yağmurluk
EN 340 =Genel iş elbiseleri
EN 467 =Sıvı kimyasallara karşı önlükler
EN 465 =Kimyasal risklere karşı koruyucu elbise
EN 471 =Reflektif (fosforlu) elbiseler
EN 469,EN351 =Isı ve alevden koruyucu donanımlar
Emniyet Kemerleri
Eğer, iş yerinde, üç metre ya da daha fazla yükseklikten düşme riski varsa, düşmeyi önleyici güvenlik donanımı kullanılmalıdır.
EN 355 =Yüksekten düşmede ani şok absorbe eden emniyet halat vb EN 358 =Bel tipi emniyet kemeri ve emniyet halatı EN 361 =Paraşüt tipi emniyet kemerleri EN 362 =Emniyet kancası
EN 353 =Emniyet kemeri halatı, frenleme sistemleri
EN 360 =Ani düşmeyi önleyici, geri salmalı makara, aparat ve örgü kolonlu halatlar
Bu Yönetmelik hükümleri;
Diğer bir mevzuatla özel olarak atıfta bulunulmadıkça; tehlikeli maddelerin, preparatların, ürünlerin veya malzemelerin piyasaya arzında kullanılan işaretlemelerde,
Kara, demir, deniz, hava ve iç suyolu taşımacılığının düzenlenmesinde kullanılan işaretlemelerde, uygulanmaz.
Dayanak
92/58/EEC sayılı Avrupa Birliği Parlamentosu ve Konsey Direktifine paralel olarak, hazırlanmıştır.
Bilgilendirme işareti: Yasak işareti, uyarı işareti, emredici işaret, acil çıkış ve ilkyardım işaretleri dışında bilgi veren diğer işaretleri,
El işareti: Çalışanlar için tehlike oluşturabilecek manevra yapan operatörleri yönlendirmek üzere ellerin veveya kolların önceden anlamları belirlenmiş hareket veveya pozisyonlarını,
Emredici işaret: Uyulması zorunlu bir davranışı belirleyen işareti,
Güvenlik rengi: Güvenlik açısından özel bir anlam yüklenen rengi,
Işıklı işaret: Saydam veya yarı saydam malzemeden yapılmış, içeriden veya arkadan aydınlatılarak ışıklı bir yüzey görünümü verilmiş işaret düzeneğini,
İşaret levhası: Geometrik bir şekil, renkler ve bir sembol veya piktogramın kombinasyonu ile özel bilgi ileten ve yeterli aydınlatma ile görülebilir hale getirilmiş levhayı,
Operatör: İşareti izleyerek araç ve gereci kullanan kişiyi,
Sağlık ve güvenlik işaretleri: Özel bir nesne, faaliyet veya durumu işaret eden levha, renk, sesli veya ışıklı sinyal, sözlü iletişim ya da el-kol işareti yoluyla iş sağlığı ve güvenliği hakkında bilgi ya da talimat veren veya tehlikelere karşı uyaran işaretleri,
Sembol veya piktogram: Bir durumu tanımlayan veya özel bir davranışa sevk eden ve bir işaret levhası veya ışıklandırılmış yüzey üzerinde kullanılan şekli,
Sesli sinyal: İnsan sesi ya da yapay insan sesi kullanmaksızın, özel amaçla yapılmış bir düzenekten çıkan ve yayılan kodlanmış ses sinyalini,
Sözlü iletişim: İnsan sesi veya yapay insan sesi ile iletilen, önceden anlamı belirlenmiş sözlü mesajı,
Uyarı işareti: Bir tehlike kaynağı veya tehlike hakkında uyarıda bulunan işareti,
Yasak işareti: Tehlikeye neden olabilecek veya tehlikeye maruz bırakabilecek bir davranışı yasaklayan işareti,
İŞYERİNDE KULLANILAN SAĞLIK VE GÜVENLİK İŞARETLERİ İLE İLGİLİ ASGARİ GENELGEREKLER
İşaret çeşitleri Sabit ve kalıcı işaretler
Sabit ve kalıcı işaret levhaları; yasaklamalar, uyarılar ve yapılması zorunlu işler ile acil kaçış yollarının ve ilk yardım bölümlerinin yerlerinin belirtilmesi ve tanınması için kullanılacaktır.
Yangınla mücadele ekipmanının bulunduğu yerler, işaret levhası ve kırmızı renkle kalıcı şekilde işaretlenecektir.
Konteynır ve borular üzerindeki işaretler
Engellere çarpma veya düşme riski olan yerler, işaret levhası ve güvenlik rengi ile kalıcı şekilde belirlenecektir.
Trafik yolları güvenlik rengi ile kalıcı olarak işaretlenecektir.
Geçici işaretler
Gerekli hallerde ve işaretlerin birlikte ve birbirinin yerine kullanılma imkanı da dikkate alınarak; tehlike sinyali vermek, gerekli önlemlerin alınması için ilgili kişinin çağrılması ve çalışanların acil tahliyesi için ışıklı işaretler, sesli sinyaller veveya sözlü iletişim kullanılacaktır.
Aynı derecede etkili ise, aşağıdaki işaretlerden herhangi biri kullanılabilir:
Engel veya düşme tehlikesi olan yerlerde; işaret levhası veya güvenlik rengi Işıklı işaret, sesli sinyal veya sözlü iletişim El işaretleri veya sözlü iletişim Aşağıda belirtilen işaretler birlikte kullanılabilir.
Işıklı işaret ve sesli sinyal Işıklı işaret ve sözlü iletişim El işaretleri ve sözlü iletişim
Renk | Anlamı veya Amacı | Talimat ve Bilgi |
Kırmızı | Yasak işareti | Tehlikeli hareket veya davranış |
Tehlike alarmı | Dur, kapat, düzeneği acil durdur, tahliye et | |
Yangınla mücadele ekipmanı | Ekipmanların yerinin gösterilmesi ve tanımlanması | |
Sarı | Uyarı işareti | Dikkatli ol, önlem al, kontrol et |
Mavi (1) | Zorunluluk işareti | Özel bir davranış ya da eylem Kişisel koruyucu donanım kullan |
Yeşil | Acil çıkış, ilk yardım işareti | Kapılar, çıkış yerleri ve yolları, ekipman, tesisler |
Tehlike yok | Normale dön | |
Mavi: Parlak turuncu: | Sadece dairevi bir şekil içinde kullanıldığında emniyet rengi olarak kabul edilir. Emniyet işaretleri dışında sarı yerine kullanılabilir. Özellikle zayıf doğal görüş şartlarında floresan özellikli bu renk çok dikkat çekicidir. |
Çok sayıda işaret birbirine çok yakın bir şekilde yerleştirilmeyecektir.
Karıştırılma ihtimali olan iki ışıklı işaret aynı anda kullanılmayacaktır.
Işıklı bir işaret bir diğer ışıklı işaretin çok yakınında kullanılmayacaktır.
Birden fazla sesli sinyal aynı anda kullanılmayacaktır.
Çok fazla ortam gürültüsü olan yerlerde sesli sinyal kullanılmayacaktır.
Işıklı işaret veveya sesli sinyallerin çalışmaya başlaması, yapılacak işin veya hareketin başlayacağını belirtir.
Yapılan iş veya hareket süresince ışıklı işaret veya sesli sinyal çalışmasına devam edecektir. Işıklı işaret ve sesli sinyal kullanılıp durmasından hemen sonra tekrar çalışabilir olacaktır.