Sosyal yaşamı düzenleyen kurallar arasındadır;
Din Kuralları
Ahlak Kuralları
Hukuk Kuralları
Görgü Kuralları
Yaptırımı Bireyler ve toplum içinde ayıplanma ve küçük görülme olan kurallar Ahlak kurallarıdır
Ahlak Kuralları içinde değerlendirilir;
Kötü hisler beslemek
Örnek davranışlar sergilemek
Başkasının şeref ve haysiyetine saygılı olmak
Dürüst davranmak
Verdiği söze sadık kalmak
Dedikodu yapmak
Yaptırımı saygısız, görgüsüz, vefasız vb. olarak değerlendirilmek olan kurallar Görgü Kurallarıdır.
Görgü Kuralları içinde değerlendirilir;
Büyüklerini saymak, küçüklerini sevmek ve korumak
Sofra kuralları
Selamlaşma
Başsağlığı ziyaretleri
Hasta ziyaretleri
Sosyal hayatta bireyler arasında ya da birey ile toplum arasında ilişkileri düzenleyen ve yaptırımı bulunan kurallar bütününe Hukuk denir
Toplumun tamamı için geçerlidir
Devlet tarafından (yetkili merci) desteklenmesi
Uyulmaması durumunda bir yaptırım (müeyyide) ile karşılaşılması
Anayasanın 124. maddesine göre görev alanları ile ilgili yasa ve tüzüklerin uygulanmasını belirleyen yönetmelikleri Başbakanlık, Bakanlıklar ve Kamu Kuruluşları çıkartabilir.
Yönetmelikler;
Yönetmelikler yasa ve tüzüklere aykırı olamayacağı gibi üst hukuk kurallarına da aykırı olamaz
Üst hukuk kurallarına aykırı olarak düzenlenen yönetmeliklerin iptali konusunda Danıştay'a dava
açılır
Yönetmeliklerin Resmi Gazetede yayımlanması zorunludur
Yönetmelik kendi içinde belirtilen sürede yürürlüğe girer
Yürürlüğe giriş süresi belirtilmeyen yönetmelik resmi gazetede yayınlandıktan 45 gün sonra yürürlüğe girer
Başbakanlık, Bakanlıklar ve Kamu Kuruluşlarının mevzuat doğrultusunda belirli bir konunun uygulanmasına yönelik yazılı emirlerine Genelge denir.
Genelgeler konusu ve numarası ile adlandırılır
Aynı konuda çıkarılan genelgelerden en son düzenlenen esas alınır
Genelgeler ilgili Başbakanlık ve Bakanlık tarafından hazırlandıktan sonra tüm birimlere ulaştırılır
Tüzükler yayınlanmadan önce Danıştay onayından geçer
Tüzükler Danıştay'dan gelen öneriler dikkate alınmadan da yayınlanabilir
Suçun bilerek ve sonucun istenerek gerçekleştirilmesine kast denir.
Dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla, suçun bilinerek fakat sonucun istenmeyerek gerçekleştirilmesine taksir denir
Bir hukuk dalının tümünü ya da büyük bölümünü düzenleyen kanuna Genel Kanun adı verilir
Kanunlar;
Kanunları yalnızca TBMM yapabilir
Resmi Gazetede yayınlanmak zorundadır
Geçmiş tarihle yürürlüğe giremez.
Kendi içinde belirtilen tarihte yürürlüğe girer
Kendi içinde belirtilmişse bazı maddeleri farklı zamanlarda da yürürlüğe girer
Kendi içinde tarih belirtilmemişse Resmi Gazetede yayınlandıktan 45 gün sonra yürürlüğe girer
Kanunlar için iptal - yürütmenin durdurulması davaları Anayasa Mahkemesine açılır
Yargılama sırasında Anayasa'ya aukırılık durumunu belirleyen hakim de Anayasa Mahkemesine iptal davası açabilir
110 milletvekili imzası ile kanunlar Anayasa Mahkemesine iptal-durdurma davası açılabilir
İşverenin, iş akdinden doğan iş sağlığı ve güvenliği önlemlerini alma borcunu düzenleyen hukuk kuralı Borçlar Kanunu içinde yer alır.
Borçlar Kanunu 417. Maddesi işverene İşçinin kişiliğinin korunması görevini vermiştir.
İşveren kusurundan kaynaklanan iş kazası veya meslek hastalığı sonucu cezai yönden yaptırımları Türk Ceza Kanunu içinde yer alır.
Borçlar Kanununa göre iş kazası veya meslek hastalığı sonucunda işçinin çalışma gücünde meydana gelen eksilme nedeniyle uğradığı gelir kaybının giderilmesi amacıyla açılacak olan dava; Maddi tazminat davasıdır
Bir iş kazası neticesinde hayatını kaybeden bir işçinin aşağıdaki yakınları destekten yoksun kalma tazminatından yararlanabilir;
Dul kalan ve herhangi bir geliri olmayan eşi
İlkokula giden kız çocuğu
25 yaşını doldurmamış olan ve üniversitede okuyan erkek çocuğu
Ülkemizde yasalar hiyerarşisi;
Anayasa - Kanun ve Uluslararası sözleşmeler - Tüzük - Yönetmelik - Tebliğ
İş Teftiş Kurulu Başkanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nın Teşkilat ve Görevleri Hakkındaki 3146 sayılı yasanın 13. maddesinde Danışma ve Denetim Birimleri içinde yer almıştır
İş denetimi türleri;Soruşturma , İnceleme Teftişi , Kontrol Teftiş
İdari yönden çözümlenemeyen iş uyuşmazlıklarının çözüm yeri İş Mahkemeleridir.
Kıdem tazminatları zamanında ödenmezse en yüksek mevduat faizi uygulanarak ödettirilir.
Kıdem tazminatının hesaplanmasında her yıl verilen ikramiyeler göz önünde tutulur
İdari para cezasına itiraz İdare Mahkemesine yapılır
İdari para cezalarında soruşturma zamanaşımı 10 yıldır
İdari para cezasına itiraz süresi tebliğ tarihinden itibaren 15 gündür
Meslek hastalıkları 5510 Sayılı Yasa 14. Madde içinde tanımlanmıştır
İş kazaları 5510 Sayılı Yasa 13. Madde içinde tanımlanmıştır Meslek Hastalıkları listelerini; SSK Yüksek Sağlık Kurulu yapar
İş sözleşmesinin feshinin geçerli bir sebebe dayandırıldığının ispat yükümlülüğü davacıya aittir
Temel hak ve özgürlüklere ilişkin usulüne göre yürürlüğe konulmuş uluslararası antlaşmalarla ulusal kanunlar çakıştığı takdirde Uluslararası antlaşma hükümleri esas alınmalıdır (Anayasa madde 91)
Günde 7,5 saat ve daha az çalışılması gereken işlerle ilgili;
Cıva izabe fırınlarında ve elementer cıva bulunan ocaklarda görülen işlerde 6 saat çalışılabilir
Kurşun izabe fırınlarının teksif odalarında biriken kuru tozları kaldırma işlerinde 4 saat çalışılabilir
Karbon sülfürden etkilenme riski bulunan işlerde 6 saat çalışılabilir
Belirtilen günlük en çok iş sürelerinden sonra diğer herhangi bir işte çalıştırılmazla
Bu kapsama giren işlerde fazla çalışma yapılamaz
Bu Yönetmelik kapsamındaki işyerleri işin yürütüldüğü yerin bağlı bulunduğu Çalışma ve İşkur İlMüdürlüğüne yazılı olarak bildirim yapmakla yükümlüdürler