El aletleri; çeşitli maddeleri sıkıştırmak, karıştırmak, kesmek, düzeltmek, asmak, zımbalamak, delmek, ısıtmak, çevirmek, sürmek, şekil vermek veya işaretlemek için kullanılır.
El aletleri, dört gruba ayrılmaktadır;
Elektrikli el aletleri,
Pnömatik el aletleri,
Hidrolik el aletleri,
Mekanik el aletleri
Önemli olan, yapılan işe göre doğru olan el aletini kullanmaktır.
El aletleri yalnızca yapıldıkları işler için kullanılmalıdır.
Genel olarak el aletleri en iyi kalitedeki malzemeden (örneğin çelikten) yapılmalı, çekiçlerin ve benzeri aletlerin sapları dayanıklı materyalden yapılmalıdır.
El Aletleriyle kazaların başlıca nedenleri;
Uygun olmayan alet kullanmak,
Aletleri yöntemine uygun kullanmamak,
Yetersiz bakım,
Uygun olmayan depolamadır.
EL ALETLERİNDE GENEL OLARAK ALINMASI GEREKEN TEDBİRLER
Yapılacak işe uygun el aleti seçilmelidir,
Periyodik olarak bakımları ve kullanım öncesi kontrolleri yapılmalıdır,
Bakımları ehil kişilerce yapılmalıdır,
Uygun yer ve şartlarda muhafaza edilmelidir,
Arızalı el aletleri derhal kullanımdan çekilmeli, yenilenmeli veya tamir edilmelidir,
Sapları uygun olmalı, kolayca çıkmamalı, çatlakkırık olmamalıdır,
Sapları yağlı ve kaygan olmamalıbırakılmamalıdır,
Boru ve çubuk gibi standart olmayan uzatmalar ile kullanılmamalıdır,
Küçükfırlayabilen parçalarla çalışırken mengene kullanılmalıdır,
Çalışan makinelere durdurmadan el aletleri ile müdahale edilmemelidir,
Aksaklıkların olmaması için;
El aletleri takımının iyi planlanması,
Bakımlarının iyi yapılması,
Kaybolmaması için düzenli kontrol edilmeli
El aletlerinin ağaçtan olan sapları aşağıdaki özelliklerde olmalıdır.
En iyi kaliteli, düzgün yontulmuş,
Uygun biçim ve büyüklükte,
Düzgün yüzeyli, saçaksız ve keskin yüzü bulunmamalı.
Kıvılcımın ihtimali olduğu yerlerde ve işlerde kullanılan el aletleri kıvılcım çıkarmayan cinsten olmalıdır (Ağaçtan, sert lastikten, bakırdan veya bronz gibi çeşitli alaşımlardan).
Çekiç ve Varyoz'lar, soğuk keskiler, kesiciler gibi aletler dikkatle seçilmiş çelikten yapılmalıdır (seçilmiş çelik - sağlam olacak ancak çok zorlamada kırılacak).
Darbe için kullanılan el aletlerinin (çekiçler, keskiler vb.) baş kısımları mantarlaşmaya yada çatlamaya başlar başlamaz uygun bir eğime kadar tesviye edilerek düzeltilmelidir.
Keskin kenarlı veya sivri uçlu el aletleri kullanılmadıkları zaman keskin kenar ve uçlarının koruyucu (deriden kılıf veya başlıklar) altına alınması gerekir.
El aletleri döşemelere, geçitlere, merdiven sahanlıklarına veya işçilerin çalıştığı ya da geçtiği yerlere veya geçenlerin başlarına düşebilecekleri yüksek yerlere bırakılmamalıdır.
El aletlerinin konulduğu rafların raf altlıkları 2 cm (en az) olmalı.
El Aleti Kontrolleri
El aletleri yapılan iş için uygun mu?
El aletleri doğru olarak kullanılıyor mu?
El aletleri uygun güvenlik koşullarını taşıyor mu?
El aletleri güvenli bir yere konmuş mu?
Seyyar zımpara taşını kullanmadan önce, daima koruyucusunun yerinde olduğundan emin olun.
Seyyar zımpara taşını kullanırken daima etkili yüz ve göz koruyucusu ve etkili olabilecek kulak koruyucusu kullanın.
Delme kesme esnasında ortaya çıkan tozlar sağlığa zararlı, yanıcı veya patlayıcı olabilir. y Çalışırken uygun koruma önlemleri alınmalıdır. Uygun toz ve talaş emme donanımıkullanılır ve koruyucu maske takılır. Doğal havalandırma değil cebri havalandırma kullanılır.
Tasları islerken toz emme tertibatıkullanılmalıdır y Hafif metal tozları yanabilir veya patlayabilir.
Aletler hiçbir zaman hasarlı bağlantı kablosu ile kullanmamalıdır. Elektrikli el aletleri, topraklı hatlarda ve topraklı prizlerle kullanılmalıdır. Alet ucu, yüzey altında gizli herhangi bir elektik hattına veya aletin kendi şebeke kablosuna rastlama olasılığı bulunduğundan, aletler sadece izolasyonlu tutamaktan kavranmalıdır.
Altında elektrik, gaz veya su şebekelerinin bulunma olasılığı olan yerlerde delme veyakesme yapılmaz. Bu şebekeleri algılayıp, tespit edecek uygun koruyucu aletler kullanılmalıdır.
El aletleri, durduracak kadar zorlamamalı. Kablo her zaman aletin arkasında bulunmalı.
El aleti elden bırakılmadan önce daima kapatılıp, tam olarak durması beklenmeli. y Fiş sadece, el aleti kapalı iken prize sokulmalı.
Alette kullanılan uçların müsaade edilen devir sayısı en azından aletin bostaki devir sayısı kadar olmalıdır.
Alete yük bindirmeden en azından 30 saniye kadar deneme çalıştırması yapılmalıdır.
Hasar görmüş veya titreşimli çalışan uçlar kullanmamalı. y Döner aletleri mengenede sıkmayın.
Kazımakesme diskleri çalışma sırasında çok ısınır; soğutmadan önce tutmayın. y Kazımakesme diskleri ile çalışırken mutlaka koruyucu kapak takılı olmalıdır. y Çalışma yapmadan önce şebeke fişi prizden çekilmelidir.
Delme, kazıma, kesme uçları çalışma sırasında çok ısınır; soğutmadan önce tutulmamalıdır.
Taşlama, kesme, delme uçlarını sıkmak ve gevşetmek için taşlama milini, mil kilitleme düğmesi ile sabitlenmelidir.
Kravat, boyun bağı, yüzükler, alyans ve diğer mücevherat ve dolaşabilecek sarkık,
uzun kollu giysiler giyilmemelidir.
Daima kişisel koruyucu donanımlar (KKD) kullanılmalıdır.
CNC tezgahlarında, tornalarda, matkaplarda, ....v.b eldiven kullanılmaz, tehlikeyi-riski artırır.
Bakım onarıma başlamadan önce aletlerin enerjisinin kesilmesi gerekir. y Seyyar elektrik lambaları düşük gerilimle (24V-42V) çalışmalıdır. y Seyyar elektrik aletleri çift izolasyonlu olmalıdır. y Manivela ve sökme aletleri seçilmiş çelikten olmalıdır.
Pense ve tel makas kullanılır iken telin uçlarından birisi uygun şekilde sabitlenmelidir. y Havya kullananların kanda kurşun tahlili yapılmalıdır. y Havyalarla çalışırken uygun havalandırma yapılmalıdır.
Sapsız raspa kullanılamaz.
Raspalar diğer aletlerle birlikte saklanmamalıdır.
Raspalar manivela gibi kullanılmamalı
Vücuda doğru raspalama yapılmamalı
Keski başında oluşacak çapaklar zımpara taşı veya eğe ile temizlenmelidir. Talaşlar elle değil fırça ile temizlenmelidir. Anahtarlar iterek değil çekerek kullanılmalıdır. Anahtarlar başka amaçla (çekiç, manivela,..) kullanılmamalıdır. Özel olarak yapılmamış ise anahtarlara çekiç ile vurulmamalıdır. Küçük anahtarlar fazla zorlanmamalıdır Tornavida ucu keski ucu gibi bilenmemeliy Tornavidaya çekiçle vurulmamalı y Tornavidaların ucu keski ucu gibi bilenmemelidir. Tornavidaya çekiçle vurulmamalıdır. Vida başına göre uygun tornavida seçilmeli
Malzeme kol üstünde veya bacakta tutularak tornavida kullanılmamalı İş parçaları mümkün oldukça mengene ile sabitlenmelidir.
Yumuşak malzemeler mengeneye malzeme özelliğine göre fazla sıkmadan ve dikkat ederek bağlanmalıdır.
Keski başının yağlı ve kaygan olmamasına dikkat edilmelidir.
El aletlerinin koruyucularının takılı ve düzgün çalıştığı kullanımdan önce kontrol edilmelidir.
Bakım-onarıma başlamadan önce el aletlerinin fişi çekilmelidir.
Bakım-onarıma el aletlerinin fişi çekildikten hemen sonra başlanmamalıdır. Aşırı sıcak-aşırı soğuk veya dönen kısımları tam durmamış olabilir.
Çalışan makinelere durmadan el aletleri ile müdahale edilmemelidir.
El aletleri sadece yapıldıkları iş için kullanılmalıdır.
Manivela ve sökme aletleri ile çalışma yapılırken, destek olarak tahta, plastik veya yumuşak malzeme kullanılmalıdır
Rayvallı testerealt ve üst koruyucusuyla beraber kullanılmalıdır
Elektrikli matkap, testere ve taşlama çarkları gibi döner aletleri kullananlar, eldiven (iş eldiveni dışında), kravat, kolye takmamalı, bol elbise giyinmemeli y Topraklaması yapılmış elektrik motorları kullanılmalıdır
Ağır olan elektrikli aletlerin düşürülmesi riskine uygun çalışanlar tedbirli (özel koruyucu ayakkabı giymek vb.) olmalı y Keski, matkap, bileme, parlatma çarkları ve fırça gibi aletlerin kullanılması sırasında oluşan tozlar için gözlük, yüz siperi vb. kullanılmalı
Aynı tezgahta birden fazla kişi çalışırken tezgahın kontrolü bir kişi tarafından yapılmalı
Çalışma düzenine uymayan davranışlarda bulunulmamalı, diğer çalışanlar rahatsız
edilmemeli veya onların ilgisi dağıtılmamalı Çalışır durumdaki tezgah, elle veya gövde ile durdurulmamalı
İş parçasının veya kalıbın emniyetli bağlanıp bağlanmadığı kontrol edilmeli
Eğelemede titreşim olmaması için iş parçası mengeneye bağlanmalıdır.
Elektrikli el aletleri, kablosundan tutarak taşınmamalıdır. Eğer topraklama için ayrı kablo varsa, mutlaka kullanılmalıdır.
Elektrikli Alet elektriğe takılıyken, parmak başlatma düğmesi üzerinde tutulmamalıdır. Elektrikli Testereler
Elektrikli ve dairesel testereler, kesilen nesneye değerken güç verilmemeli ve kesilmemelidir.
Bıçak bölümünün işlevini sağlayacak kısmı dışındaki bölümleri korumalı olmalı. Koruyucuları çıkartılmamalıdır
Elektrikli Testere kullanımında güç ileri hareketlere doğru verilmelidir.
İŞ EKİPMANLARININ KULLANIMINDA SAĞLIK VE GÜVENLİK ŞARTLARI YÖNETMELİĞİ
DayanakBu Yönetmelik; 6331 ve 3146 sayılı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında
2009104EC sayılı Avrupa Birliği Direktifine paralel olarak hazırlanmıştır.
İş ekipmanı: İşin yapılmasında kullanılan herhangi bir makine, alet, tesis ve tesisatı,
İş ekipmanının kullanımı: İş ekipmanının çalıştırılması, durdurulması, kullanılması, taşınması, tamiri, tadili, bakımı, hizmete sunulması ve temizlenmesi gibi iş ekipmanı ile ilgili her türlü faaliyeti,
Maruz kişi: Tamamen veya kısmen tehlikeli bölgede bulunan kişiyi,
Operatör: İş ekipmanını kullanma görevi verilen çalışan veya çalışanları,
Özel risk taşıyan iş ekipmanı: Tehlikelerin teknik önlemlerle tam olarak kontrol altına alınamadığı iş ekipmanını,
Periyodik kontrol: İş ekipmanlarının, bu Yönetmelikte öngörülen aralıklarda ve belirtilen yöntemlere uygun olarak, yetkili kişilerce yapılan muayene, deney ve test faaliyetlerini,
Periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişi: Bu Yönetmelikte belirtilen
iş ekipmanlarının teknik özelliklerinin gerektirdiği ve ilgili branşlardan mühendis, tekniker ve yüksek teknikerleri,
Tehlikeli bölge: İş ekipmanının bünyesinde veya çevresinde yer alan ve kişiler için sağlık ve güvenlik yönünden risklerin bulunduğu bölge
İş ekipmanının kontrolü İş ekipmanının güvenliğinin
y ekipmanın, periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler tarafından kontrolü yapılır,
İşverence, arızaya sebep olabilecek etkilere maruz kalarak tehlike yaratabilecek iş ekipmanının; Periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişilerce periyodik kontrollerinin yapılması Çalışma şeklinde o değişiklikler, kazalar,
doğal olaylar
veya ekipmanın uzun süre kullanılmaması gibi iş ekipmanındaki güvenliğin bozulmasına neden olabilecek durumlardan sonra, arızanın zamanında belirlenip giderilmesi ve sağlık ve güvenlik koşullarının korunması için periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişilerce gerekli kontrollerin yapılması, sağlanır.
Kontrol sonuçları kayıt altına alınır ve yetkililer her istediğinde gösterilmek üzere uygun şekilde saklanır.
İş ekipmanı işletme dışında kullanıldığında, yapılan son kontrol ile ilgili belge de ekipmanla birlikte bulundurulur.
Hangi tür iş ekipmanın kontrole tabi tutulacağı, bu kontrollerin hangi sıklıkla ve hangi şartlar altında yapılacağı ile kontrol sonucu düzenlenecek belgelerle ilgili usul ve esaslar yönetmelikte belirtilmiştir.
Çalışanların sağlık ve güvenliği yönünden, özel risk taşıyan iş ekipmanlarının kullanılmasında aşağıdaki önlemler alınır.
İş ekipmanı, sadece o ekipmanı kullanmak üzere görevlendirilen kişilerce kullanılır.
Bu ekipmanların tamiri, tadili, kontrolü, bakımı ve hizmete alınması bu işleri yapmakla özel olarak görevlendirilen kişilerce yapılır.
Çalışanlara, kullandıkları iş ekipmanına ve bu iş ekipmanın kullanımına ilişkin yeterli bilgi ve uygun olması halinde yazılı talimat verilir.
Bu talimat, imalatçı tarafından iş ekipmanıyla birlikte verilen kullanım kılavuzu dikkate alınarak hazırlanır.
Talimatlar iş ekipmanıyla beraber bulundurulur.
Bu bilgiler ve yazılı talimatlar en az aşağıdaki bilgileri içerecek şekilde hazırlanır. y İş ekipmanının kullanım koşulları. İş ekipmanında öngörülen anormal durumlar. y Bulunması halinde iş ekipmanının önceki kullanım deneyiminden elde edilen sonuçlar.
Çalışanlar, kendileri kullanmasalar bile çalışma alanında veya işyerinde bulunan iş ekipmanlarının kendilerini etkileyebilecek tehlikelerinden ve iş ekipmanı üzerinde yapılacak değişikliklerden kaynaklanabilecek tehlikelerden haberdar edilir.
Bu bilgiler ve yazılı talimatların, basit ve kolay anlaşılır bir şekilde olması gerekir.
Çalışanların eğitimi
İşverence iş ekipmanını kullanmakla görevli çalışanlara,bunların kullanımından kaynaklanabilecek riskler ve bunlardan kaçınma yollarına ilişkin eğitim almaları sağlanır.Ayrıca iş ekipmanının tamiri, tadili, kontrol ve bakımı konularında çalışanlara işverenlerce yeterli özel eğitim verilir.
Periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişilerin bildirimi
Bu Yönetmelik kapsamında periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler, bilgilerini Bakanlığa elektronik ortamda kayıt yaptırır.
Bakanlığa elektronik ortamda yapılacak kayıt, asgari aşağıdaki bilgileri içer Adı ve soyadı. T.C. kimlik numarası.f
Mezun olduğu okul, bölüm, tarihi ve diploma numarası.
Hizmet zorunluluğu bulunması halinde çalıştığı kurum veya işletmenin sigorta sicil numarası. Periyodik kontrol yapacağı iş ekipmanı.
Bildirimde beyan esastır. Bu kişilere Bakanlıkça kayıt numarası verilir.
Bakanlıkça yapılan araştırma sonucu beyan edilen bilgilerin doğru olmadığı tespit edilenlerin kaydı silinir. Kaydı silinenler Bakanlığın internet sitesinde ilân edilir. Bu kişiler hakkında ilgili mevzuat çerçevesinde işlem yapılır.
Kaydı silinenlerin silinme tarihinden itibaren üç yıl içerisinde yaptığı başvurular, üç yılın tamamlanmasına kadar askıya alınır.
Periyodik kontrol raporlarında kayıt numaralarının bulunması gerekir.
Beyan edilen bilgilerin doğru olmadığı tespit edilenler ile kayıt numarası almayanlar tarafından düzenlenen periyodik kontrol raporları geçersiz sayılır.
Yetkilendirme, eğitim ve denetim
Periyodik kontrol yapacak kişi ve kuruluşlara akreditasyon, yetkilendirme ve eğitim zorunluluğu getirmeye Bakanlık yetkilidir.
Daha önce düzenlenmiş olan periyodik kontrol raporları
Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce düzenlenmiş olan periyodik kontrol raporları süresince geçerlidir.
Bu Yönetmeliğin yayımı tarihinden itibaren bir yıl boyunca periyodik kontrol raporunda kayıt numarası aranmaz.
İş ekipmanında bulunan ve güvenliği etkileyen kumanda cihazları için asgari gerekler;
İş ekipmanında bulunan ve güvenliği etkileyen kumanda cihazları açıkça görülebilir ve tanınabilir özellikte olur. Gerektiğinde uygun şekilde işaretlenir.
Kumanda cihazları zorunlu haller dışında, tehlikeli bölgenin dışına yerleştirilir ve
bunların kullanımı ek bir tehlike oluşturmaz.
Kumanda cihazları, istem dışı hareketlerde tehlikeye neden olmaması gerekir.
Operatör, ana kumanda yerinden tehlike bölgesinde herhangi bir kimsenin bulunmadığından emin olması gerekir. Bu mümkün değilse makine çalışmaya başlamadan önce otomatik olarak devreye girecek sesli ve ışıklı ikaz sistemi bulunur.
İş ekipmanının çalıştırılması veya durdurulması sebebiyle doğabilecek tehlikelere maruz kalan çalışanlar yeterli zaman ve imkân sağlayan tedbirlerle bu tehlikelerden korunur. Kumanda sistemleri güvenli ve planlanan kullanım şartlarında meydana gelebilecek arıza, bozulma veya herhangi bir zorlanma göz önüne alınarak uygun nitelikte seçilir.
İş ekipmanlarının çalıştırılması, bu amaç için yapılmış kumandaların ancak bilerek ve isteyerek kullanılması ile sağlanır.
Bu kural, çalışanlar için tehlike oluşturmadığı sürece;Herhangi bir sebeple iş ekipmanın durmasından sonra tekrar çalıştırılmasında,Hız, basınç gibi çalışma şartlarında önemli değişiklikler yapılırken de,uygulanır.
Bu kural otomatik çalışan iş ekipmanının normal çalışma programının devamı süresindeki tekrar harekete geçme veya çalışma şartlarındaki değişiklikler için uygulanmaz.
Bütün iş ekipmanlarında, ekipmanı tümüyle ve güvenli bir şekilde durdurabilecek bir sistem bulunur.
Her bir çalışma yerinde, tehlikenin durumuna göre, iş ekipmanının tamamını veya bir kısmını durdurabilecek ve bu ekipmanın güvenli bir durumda kalmasını sağlayacak kumanda sistemi bulunur.
İş ekipmanlarının durdurma sistemleri, çalıştırma sistemlerine göre öncelikli olması gerekir.
İş ekipmanı veya tehlikeli kısımları durdurulduğunda, bunları harekete geçiren enerji de kesilecek özelliğe sahip olur.
İş ekipmanının tehlikesi ve normal durma süresinin gerektirmesi halinde iş ekipmanında acil durdurma sistemi bulunur.
Parça fırlaması veya düşmesi riski taşıyan iş ekipmanları, bu riskleri ortadan kaldırmaya uygun güvenlik tertibatı ile donatılır.
Gaz, buhar, sıvı veya toz çıkarma tehlikesi olan iş ekipmanları, bunları kaynağında tutacak veya çekecek uygun sistemlerle donatılır.
İş ekipmanının hareketli parçalarıyla mekanik temas riskinin kazaya yol açabileceği hallerde; iş ekipmanı, tehlikeli bölgeye ulaşmayı önleyecek veya bu bölgeye ulaşılmadan önce hareketli parçaların durdurulmasını sağlayacak uygun koruyucular veya koruma donanımı ile donatılır.
Koruyucular ve koruma donanımı;
Sağlam yapıda olur,
İlave bir tehlikeye sebep olmayacak özellikte olur,
Kolayca yerinden çıkarılmayacak veya etkisiz hale getirilemeyecek şekilde ol Tehlike bölgesinden yeterli uzaklıkta bulunur,
Ekipmanın görülmesi gereken operasyon noktalarına engel olmayacak özellikte olur, Sadece işlem yapılan alana erişimi kısıtlar ve bunların çıkarılmasına gerek kalmadan parça takılması, sökülmesi ve bakımı için gerekli işlemlerin yapılması mümkün olur.
İş ekipmanının yüksek veya çok düşük sıcaklıktaki parçalarına çalışanların yaklaşmasını veya temasını engelleyecek tedbirler alınır.
İş ekipmanı sadece tasarım ve imalat amacına uygun işlerde ve şartlarda kullanılır.
İş ekipmanının bakım işleri, ancak iş ekipmanı kapalı iken yapılabilir.
Bunun mümkün olmadığı hallerde, bakım işleri yürütülürken gerekli önlemler alınır veya bu işlerin tehlike bölgesi dışında yapılması sağlanır.
Bakım defteri bulunan makinelerde bakımla ilgili işlemler günü gününe bu deftere işlenir. 5070 sayılı Elektronik İmza Kanununa uygun olarak güvenli elektronik imza ile imzalanmış ve elektronik ortamda saklanan kayıtlar da bakım defteri olarak kabul edilir.
Üzerinde çalışan bulunan hareketli iş ekipmanı, normal çalışma koşullarında devrilme riskine karşı;
Cihaz bir çeyrekten (90 derecelik açı) fazla dönmeyecek şekilde yapılmış olur veya
Bir çeyrekten fazla dönüyorsa, üzerinde bulunan çalışanın etrafında yeterli açıklık bulunur veya Aynı etkiyi sağlayacak başka koruyucu yapı veya sistem bulunur.
Çalışma sırasında iş ekipmanı sabitleniyorsa veya iş ekipmanının, devrilmesi mümkün olmayacak şekilde tasarımı yapılmışsa koruyucu yapı veya sistemler gerekmez.
İş ekipmanında; devrilmesi halinde, üzerinde bulunan çalışanın ekipman ile yer arasında sıkışarak ezilmesini önleyici koruyucu yapı veya sistem bulunur.
Üzerinde bir veya daha fazla çalışanın bulunduğu forkliftlerin devrilmesinden kaynaklanan risklerin azaltılması için;
Sürücü için kabin bulunur veya Forklift devrilmeyecek yapıda olur veya
Forkliftin devrilmesi halinde, yer ile forkliftin belirli kısımları arasında taşınan çalışanlar için, yeterli açıklık kalmasını sağlayacak yapıda veya
Forklift, devrilmesi halinde sürücünün forkliftin parçaları tarafından ezilmesini önleyecek yapıda olur.
Kendinden hareketli iş ekipmanı hareket halinde iken kişiler için risk oluşturuyorsa aşağıdaki şartları sağlar:
Yetkisiz kişilerce çalıştırılmasını önleyecek donanım bulunur.
Aynı anda hareket eden birden fazla elemanı bulunan iş ekipmanında bu
elemanların çarpışmasının etkilerini en aza indirecek önlemler alınır.
İş ekipmanında frenleme ve durdurma donanımı bulunur.
Güvenlik şartları gerektiriyorsa, ayrıca bu donanımın bozulması halinde otomatik olarak devreye giren veya kolayca ulaşılabilecek şekilde yapılmış acil frenleme ve durdurma sistemi bulunur.
Sürücünün görüş alanının kısıtlandığı durumlarda, güvenliğin sağlanması için
görüş alanını iyileştirecek uygun yardımcı araçlar kullanılır.
Gece veya karanlık yerlerde kullanılmak üzere tasarımlanmış iş ekipmanında, yapılan işi yürütmeye uygun ve çalışanların güvenliğini sağlayacak aydınlatma sistemi bulunur. Çalışanları etkileyebilecek yangın çıkma tehlikesi olan iş ekipmanının kendisinin veya yedekte taşıdığı ekipmanın kullanıldığı yerin hemen yakınında yangın söndürme cihazları bulunmuyorsa, bu ekipmanlarda yeterli yangın söndürme cihazları bulunur. Uzaktan kumandalı iş ekipmanının, kontrol sınırlarının dışına çıkması halinde otomatik olarak hemen duracak şekilde olması gerekir.
Uzaktan kumandalı iş ekipmanı, normal şartlarda çarpma ve ezilme tehlikelerine karşı korunaklı olur, bunun sağlanamadığı hallerde diğer uygun araçlarla çarpma riski kontrol altına alınır.
Yüklerin kaldırılmasında kullanılan iş ekipmanları için asgari gerekler;
Yüklerin kaldırılması için kullanılan makinelerde, kaldırılabilecek maksimum yük açıkça görünecek şekilde işaretlenir,
makinenin değişik şekillerde kullanımında da maksimum yükü gösteren levhalar veya işaretler bulunur.
Kaldırma için kullanılan aksesuarlar da güvenli kullanım için gereken özelliklerini gösterecek şekilde işaretlenir.
İnsan kaldırmak ve taşımak için tasarlanmamış iş ekipmanları, amacı dışında
kullanımını önlemek için uygun bir şekilde ve açıkça işaretlenir.
Sabit olarak kurulacak iş ekipmanı, yükün;
Çalışanlara çarpması,
Tehlikeli bir şekilde sürüklenmesi veya düşmesi,
İstem dışı kurtulması, riskini azaltacak şekilde tesis edilir.
Çalışanları kaldırma veya taşımada kullanılan iş ekipmanlarında;
Taşıma kabininin düşme riski uygun araçlarla önlenir,
Kullanıcının kendisinin kabinden düşme riski önlenir,
Özellikle cisimlerle istenmeyen temas sonucu, kullanıcının çarpma, sıkışma veya ezilme riski önlenir,
Herhangi bir olay neticesinde kabin içinde mahsur kalan çalışanların tehlikeye maruz kalmaması ve kurtarılması sağlanır.
Şayet, çalışma yerinin özelliği ve yükseklik farklılıklarından dolayı taşıma kabininin düşme riski, alınan güvenlik önlemlerine rağmen önlenemiyorsa, emniyet katsayısı daha yüksek güvenlik halatı ile teçhiz edilip, her çalışma günü kontrol edilir.
EKİPMANININ KULLANIMI İLE İLGİLİ HUSUSLAR
Kendinden hareketli veya bir başka araç vasıtasıyla hareket edebilen iş ekipmanlarının kullanımı ile ilgili hükümler
Mekanik olarak hareket ettirilen seyyar iş ekipmanlarında, ancak güvenliğin tam olarak sağlanması halinde çalışan taşınmasına izin verilebilir.
Taşıma sırasında iş yapılması gerekiyorsa ekipmanın hızı gerektiği gibi ayarlanır.
Çalışma yerlerinde, çalışanlar için güvenlik ve sağlık riski yaratmayacak yeterli hava sağlanması şartıyla içten yanmalı motorlu seyyar iş ekipmanı kullanılabilir.
Yük kaldırmada kullanılan iş ekipmanı ile ilgili hükümler
Yük kaldırmak için tasarlanmış seyyar veya sökülüp-takılabilir iş ekipmanlarının zemin özellikleri de dikkate alınarak öngörülen bütün kullanım şartlarında sağlam ve kararlı bir şekilde kullanılması sağlanır.
Olağanüstü veya acil olan istisnai durumlarda insanları kaldırmak amacıyla yapılmamış iş ekipmanı, gerekli önlemleri almak ve gözetim altında olmak şartıyla insanların kaldırılmasında kullanılabilir.
Çalışanlar yük kaldırmak için tasarlanmış iş ekipmanı üzerindeyken, ekipmanın kumandası için her zaman görevli bir kişi bulunur.
Teknik zorunluluk olmadıkça kaldırılan yükün altında insan bulunmaması için gerekli tedbir alınır. Çalışanların bulunabileceği korunmasız çalışma yerlerinin üzerinden yük geçirilmez.
Bunun mümkün olmadığı hallerde uygun çalışma yöntemleri belirlenir ve uygulanır.
Kılavuzsuz (askıda iken serbest olan) yükleri kaldırmakta kullanılan iş ekipmanı
Çalışma alanları kesişen iki veya daha fazla kaldırma aracı ile kılavuzsuz yüklerin kaldırıldığı bir alanda, yüklerin ve kaldırma araçlarının elemanlarının çarpışmaması için gerekli önlemler alınır.
Yüksekte yapılan geçici işlerde, iş ekipmanının kullanımı ile ilgili hükümler
El merdivenleri ancak düşük risk nedeniyle daha güvenli bir iş ekipmanı kullanımı gerekmiyorsa, kısa süre kullanılacaksa veya işverence değiştirilmesi mümkün olmayan işyeri koşullarında, yüksekte yapılan çalışmalarda kullanılabilir.
Düşmeleri önleyen toplu korumaya yönelik koruyucular ancak seyyar veya sabit merdiven başlarında kesintiye uğrayabilir.
Düşmeleri önleyen toplu korumaya yönelik koruyucuların, özel bir işin yapılması için geçici olarak kaldırılması gerektiği durumlarda, aynı korumayı sağlayacak diğer güvenlik önlemleri alınır.
Bu önlemler alınıncaya kadar çalışma yapılmaz.
Bu özel iş geçici veya kesin olarak tamamlandıktan sonra koruyucular tekrar yerine konulur.
İskelelerin kullanımı ile ilgili özel hükümler
Seçilen iskelenin sağlamlık ve dayanıklılık hesabı mevcut değilse Bu hesaplar yapılmadan iskeleler kullanılamaz.
Seçilen iskelenin karmaşıklığına bağlı olarak kurma, kullanma ve sökme planı;
yapı işlerinde inşaat mühendisi, inşaat teknikeri yüksek teknikeri;
gemi inşası ve sökümü işlerinde ise gemi inşaatı mühendisi tarafından yapılır veya yaptırılır.
İskelelerin
kurulması,sökülmesiüzerinde önemli değişiklik yapılması, görevli inşaat mühendisi, inşaat teknikeri yüksek teknikeri;
tersanelerde ise gemi inşaatı mühendisi gözetimi altında
ve bu Yönetmeliğin 11 inci maddesi uyarınca, özel riskleri ve ayrıca aşağıda belirtilen hususları kapsayan konularda yapacakları işle ilgili yeterli eğitim almış çalışanlar tarafından yapılır.
İskelelerin kurulması, sökülmesi veya değişiklik yapılması ile ilgili planların anlaşılması,
İskelelerin kurulması, sökülmesi veya değişiklik yapılması sırasında güvenlik, Çalışanların veya malzemelerin düşme riskini önleyecek tedbirler,
İskelelerde güvenliği olumsuz etkileyebilecek değişen hava koşullarına göre alınacak güvenlik önlemleri,
İskelelerin taşıyabileceği yükler,
İskelelerin kurulması, sökülmesi veya değişiklik yapılması işlemleri sırasında ortaya çıkabilecek diğer riskler.
Sistemde biri, inip çıkmada veya destek olarak kullanılan çalışma halatı, diğeri ise güvenlik halatı olacak şekilde ayrı kancalı en az iki halat bulunur.
Risk değerlendirmesi göz önünde bulundurularak ikinci bir halat kullanılmasının işin yapılmasını daha tehlikeli hale getirdiği istisnai durumlarda, güvenliği sağlayacak yeterli önlemler alınmak şartıyla tek bir halatla çalışma yapılabilir.
İş ekipmanlarının, her çalışmaya başlamadan önce, operatörleri tarafından kontrollere tabi tutulmaları sağlanır.
Test, deney ve tahribatsız muayeneler dışında iş ekipmanı günlük muayeneden geçirilir. Kullanım sırasında ekipman, çatlak, gevşemiş bağlantılar, parçalardaki deformasyon, aşınma, korozyon ve benzeri belirtiler bakımından gözle muayene edilir.
Çatlak, aşırı aşınma ve benzeri tespit edilen herhangi bir iş ekipmanı daha ayrıntılı muayene için kullanım dışı bırakılır.
Gözle muayene, operatör veya iş ekipmanını ve işlevlerini bilen personel tarafından yapılarak kayıt altına alınır.
Muayeneler; haftalık, aylık, üç aylık ve benzeri periyotlarla iş ekipmanının ilgili olduğu standartların veya imalatçısının öngördüğü düzenli aralıklarla tekrarlanır.
İş ekipmanında günlük, haftalık, aylık, üç aylık ve benzeri düzenli aralıklarla yapılan muayeneler ile tüm bakım ve onarımlar kayıt altına alınır.
Periyodik kontrol aralığı ve kriterleri standartlar ile belirlenmemiş iş ekipmanlarının periyodik kontrolleri, varsa imalatçının öngördüğü aralık ve kriterlerde yapılır.
Bu hususlar, imalatçı tarafından belirlenmemiş ise iş ekipmanının periyodik kontrolü, bulunduğu işyeri ortam koşulları, kullanım sıklığı ile kullanım süresi gibi faktörler göz önünde bulundurularak, yapılacak risk değerlendirmesi sonuçlarına göre, belirlenecek aralıklarda yapılır.
göz önünde bulundurularak ayrı ayrı periyodik kontrole tabi tutulur.
İş ekipmanının periyodik kontrolü sonucunda düzenlenecek raporda aşağıdaki bölümler bulunur:
işyerinin adı, adresi, iletişim bilgileri (telefon, faks, elektronik posta adresi, internet sitesi
ve benzeri),
periyodik kontrol tarihi,
normal şartlarda yapılması gereken bir sonraki periyodik kontrol tarihi ve gerekli görülen diğer bilgilere yer verilir.
periyodik kontrole tabi tutulacak iş ekipmanının adı, markası, modeli, imal yılı,
ekipmanın seri numarası, konumu,
kullanım amacı ile gerek görülen teknik özellikler ve diğer bilgilere yer verilir.
İlgili standart numarası ve adı,
Periyodik kontrol esnasında kullanılan ekipmanların özellikleri ve diğer bilgiler belirtilir.
Yapılan periyodik kontrolden elde edilen değerlerin, verilen iş ekipmanının teknik özelliklerini karşılayıp karşılamadığı hususu ile ilgili standart ve teknik literatürde yer alan sınır değerlere uygun olup olmadığı kıyaslanarak değerlendirilir.
İş ekipmanının periyodik kontrolü esnasında yapılan test deney ve muayene (hidrostatik test, statik test, dinamik test, tahribatsız muayene yöntemleri ve benzeri) sonuçları belirtilir.
Yapılan periyodik kontrol sonucunda iş sağlığı ve güvenliği yönünden uygun bulunmayan hususların belirlenmesi halinde, bunların nasıl uygun hale getirileceğine ilişkin öneriler ile bu hususlar giderilmeden iş ekipmanının kullanımının güvenli olmayacağı belirtilir.
Periyodik kontrole tabi tutulan iş ekipmanının varsa tespit edilen ve giderilen noksanlıklar açıklanarak,
Bir sonraki periyodik kontrole kadar geçecek süre içerisinde görevini güvenli bir şekilde yapıp yapamayacağı açıkça belirtilir.
8-Onay:
Periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişininkişilerin kimlik bilgileri, mesleği, diploma tarihi ve numarasına ilişkin bilgiler, Bakanlık kayıt numarası ile raporun kaç nüsha olarak düzenlendiği belirtilerek, imza altına alınır.
PERİYODİK KONTROLE TABİ İŞ EKİPMANLARI Basınçlı kap ve tesisatlar
Basınçlı kaplarda temel prensip olarak hidrostatik test yapılması esastır.
Bu testler, standartlarda aksi belirtilmediği sürece işletme basıncının 1,5 katı ile ve bir yılı aşmayan sürelerle yapılır.
Ancak iş ekipmanının özelliği ve işletmeden kaynaklanan zorunlu şartlar gereğince hidrostatik test yapma imkânı olmayan basınçlı kaplarda hidrostatik test yerine standartlarda belirtilen tahribatsız muayene yöntemleri de uygulanabilir.
Basınçlı kap ve tesisatların periyodik kontrolleri Basınçlı Ekipmanlar Yönetmeliği, Taşınabilir Basınçlı Ekipmanlar Yönetmeliği ve Basit Basınçlı Kaplar Yönetmeliğinde yer alan ve bu Yönetmelik hükümlerine aykırı olmayan hususlar saklı kalmak kaydıyla ilgili standartlarda belirtilen kriterlere göre yapılır.
Basınçlı kap ve tesisatların periyodik kontrolleri, makine mühendisleri ve makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır.
Söz konusu periyodik kontrollerin tahribatsız muayene yöntemleri ile yapılması durumunda, bu kontroller sadece TS EN 473 standardına göre eğitim almış mühendisler ve aynı eğitimi almış tekniker veya yüksek teknikerler tarafından yapılabilir.
EKİPMAN ADI | KONTROL PERİYODU (Azami Süre) (İlgili standardın ön-gördüğü süreler saklı kalmak koşulu ile) | PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ (İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.)** |
Buhar kazanları | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS 2025 ve TS EN 13445-5 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
Kalorifer kazanları | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS EN 12952-6 standardında belirtilen kriterlereuygun olarak yapılır. |
Taşınabilir gaz tüpleri (Dikişli, dikişsiz) | Standartlarda süre belirtilmemişse 3Yıl | TS EN 1802, TS EN 1803, TS EN 1968, TS EN 13322, TS EN 14876, TS EN ISO 9809 ve TS EN ISO 16148 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
Taşınabilir asetilen tüpleri | TS EN 12863 standardında belirtilen sürelerde | TS EN 12863 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
Manifoldlu asetilen tüp demetleri | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS EN 12755 ve TS EN 13720 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
Manifoldlu tüp demetleri | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS EN 13385 ve TS EN 13769 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
Sıvılaştırılmışgaz tankları (LPG, ve benzeri) (yerüstü) (1) | 10 Yıl | TS 55, TS 1445, TS 1446, TS EN 12817 ve TS EN 12819 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
Sıvılaştırılmış gaz tankları (LPG, ve benzeri) (yeraltı) (1) | 10 Yıl | TS EN12817, TS EN 12819 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
Kullanımdaki LPG tüpleri | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS EN 1440:2008+A1:2012, TS EN 14767, TS EN 14795, TS EN 14914 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
Basınçlı hava tankları(2)' (3) | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS 1203 EN 286-1, TS EN 1012-1:2010, TS EN 13445-5 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
Kriyojenik tanklar | TS EN:13458 - 3 standardında belirtilen sürelerde. | TS EN 1251-3, TS EN:13458 - 3, TS EN 13530-3 ve TS EN 14197-3, standartlarında belirtilenkriterlere uygun olarak yapılır. |
Tehlikeli sıvıların(4) bulunduğu tank ve depolar | 10 Yıl(5) | API 620, API 650, API 653, API 2610 standartlarda belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
LPG tanklarında bulunan emniyet valfleri ise 5 yılda bir kontrol ve teste tabi tutulur. Seyyar veya sabit kompresör hava tankları ile basınçlı hava ihtiva eden her türlü kap ve bunların sabit donanımı. Kademeli sıkıştırma yapan kompresörlerin her kademesinde hidrostatik basınç deneyi, basınçlı hava tankları ile bunların sabit donanımlarının, o kademede müsaade edilen en yüksek basıncının 1,5 katı ile yapılır. Tehlikeli sıvılar: aşındırıcı veya sağlığa zararlı sıvılardır. Tahribatsız muayene yöntemleri kullanılır. | ||
Periyodik kontrol süreleri API 510 standardı esas alınarak belirlenen basınçlı ekipmanlarda; basınçlı ekipmandaki içerik (basınç ve benzeri) kayıpları ile korozyon gibi nedenlerle meydana gelen bozulmalar dikkate alınarak yapılan risk değerlendirmesi ve yönetimi çerçevesinde belirlenen periyodik kontrol süreleri, ekipmanın kalan ömrünün yarısını ve her halükarda beş yılı aşmaması gerekir. (** Periyodik kontrol kriteri için referans olarak tabloda belirtilen standartlar örnek olarak verilmiş olup burada belirtilmeyen ya da Yönetmeliğin yayımı tarihinden sonra yayımlanan konuyla ilgili standartların da dikkate alınması gerekir. | ||
Kaldırma ve iletme ekipmanları
Standartlarda aksi belirtilmediği sürece, kaldırma ve iletme ekipmanları, beyan edilen yükün en az 1,25katını, etkili ve güvenli bir şekilde kaldıracak ve askıda tutabilecek güçte olur ve bunların bu yüke dayanıklı ve yeterli yük frenleri bulunur.
Söz konusu periyodik kontrollerin tahribatsız muayene yöntemleri ile yapılması durumunda, bu kontroller sadece TS EN 473 standardına göre eğitim almış mühendisler ve aynı eğitimi almış tekniker veya yüksek teknikerler tarafından yapılabilir.
EKİPMAN ADI | KONTROL PERİYODU (Azami Süre) (İlgili standardın öngördüğü süreler saklı kalmak koşulu ile) | PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ (İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.)** |
Kaldırma veveya iletme araçları (1)' (2),(3) | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS 10116, TS EN 280 + A2, TS EN 818-6 + A1, TS EN 1495 + A2, TS EN 1709, TS EN 12079-3, TS EN 12927-7, TS EN 13157+A1, TS EN ISO 13534, TS ISO 789-2, TS ISO 3056, TS ISO 4309, TS ISO 7592, TS ISO 9927-1, TS ISO 11662-1, TS ISO 12480-1, TS ISO 12482 - 1, FEM 9.751, FEM 9.752, FEM 9.755 ve FEM 9.756 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
Asansör (İnsan ve Yük Taşıyan) (4) | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | 3112007 tarihli ve 26420 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Asansör Yönetmeliği ile 18112008 tarihli ve 27058 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği'nde yer alan hususlar saklı kalmak kaydıyla TS EN 81-3, TS EN 13015, TS ISO 9386-1 ve TS ISO 9386-2, standartlarında belirtilen kriterlere göre yapılır. |
Yürüyen merdiven ve yürüyen bant | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS EN 13015 standardında belirtilen şartlar kapsamında yapılır. |
İstif Makinesi (forklift, transpalet, lift) | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | TS 10689, TS EN 1757-2, TS ISO 5057, TS 10201 ISO 3184, TS ISO 6055, TS ISO 1074 ve FEM 4.004 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
Yapı İskeleleri(5),(6) | Standartlarda süre belirtilmemişse 6 Ay | TS EN 1495 + A2, TS EN 1808 ve TS EN 12811-3 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak ve EK- II' nin 4 üncü maddesinde belirtilen hususlar dikkate alınarak yapılır. |
Vinçlerin periyodik kontrollerinde yapılacak olan statik deneyde deney yükü, beyan edilen yükün en az 1,25 katı, dinamik deneyde ise en az 1,1 katı olması gerekir. Mobil kaldırma ekipmanlarının dışında kalan kaldırma ekipmanları için kararlılık deneyi ise gerek görüldüğünde ilgili standartlarda belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. | ||
(Beyan yükü; kaldırma aracında işveren tarafından beyan edilen kaldırılacak maksimum ağırlıktır.)
(4)Elektronik kumanda sistemi ile donatılmış kaldırma ve iletme ekipmanının periyodik kontrolünde makine ve elektrik ile ilgili branşlarda periyodik kontrolleri yapmaya yetkili kişiler birlikte görev alır.
Tesisatlar
İlgili standartlarda aksi belirtilmediği sürece, tesisatların periyodik kontrolleri yılda bir yapılır.
Elektrik tesisatı,
topraklama tesisatı,
paratoner tesisatı ile akümülatör ve transformatör ve
benzeri elektrik ile ilgili tesisatın periyodik kontrolleri elektrik mühendisleri, elektrik tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır.
Elektrik dışında kalan diğer tesisatın periyodik kontrolleri makine mühendisleri, makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır.
EKİPMAN ADI | KONTROL PERİYODU (Azami Süre) (İlgili standardın öngördüğü süreler saklı kalmak koşulu ile) | PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ (İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.)** |
Elektrik Tesisatı, Topraklama Tesisatı, Paratoner | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | 2182001 tarihli ve 24500 sayılı Resmî Gazete'de Yayınlanan Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği, 30112000 tarihli ve 24246 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Elektrik Kuvvetli Akım Tesisleri Yönetmeliği ve 4111984 tarihli ve 18565 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Elektrik İç Tesisleri Yönetmeliği ile TS EN 60079 standardında belirtilen hususlara göre yapılır. |
Akümülatör, Transformatör | 1 Yıl | İmalatçının belirleyeceği şartlar kapsamında yapılır. |
Yangın Tesisatı ve Hortumlar, Motopomplar, Boru | Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl | Projede belirtilen kriterlere uygun olup olmadığının belirlenmesine yönelik olarak yapılır. Ayrıca TS 9811, TS EN 671-3, TS EN |
Tesisatı | 12416-1 + A2, TS EN 12416-2 + A1, TS EN 12845 + A2 standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. | |
Yangın Söndürme cihazı | TS ISO 11602-2 standardında belirtilen sürelerde | TS ISO 11602-2 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır. |
Havalandırma ve Klima Tesisatı | 1 Yıl | Projede belirtilen kriterlere uygun olup olmadığının belirlenmesine yönelik olarak yapılır. |
(**) Periyodik kontrol kriteri için referans olarak tabloda belirtilen standartlar örnek olarak verilmiş olup burada belirtilmeyen ya da Yönetmeliğin yayımı tarihinden sonra yayımlanan konuyla ilgili standartların da dikkate alınması gerekir. | ||
Tezgâhlar
Makine ve tezgâhların periyodik kontrolleri, makine mühendisleri, makine tekniker veya yüksek teknikerleri tarafından yapılır.
Elektronik kumanda sistemi ile donatılmış makine ve tezgâhların periyodik kontrolü; makine veya mekatronik mühendisi ile elektrik mühendisleri veveya bunların teknikerleri tarafından birlikte yapılır.
MAKİNELERİN İŞARETLENMESİ (Etiketlenmesi)
CE UYGUNLUK İŞARETİ
CE uygunluk İşareti aşağıdaki formdaki "CE" harflerinden oluşur ve aşağıda verilen formda kullanılır.Bütün makinalar, açıkça ve en az aşağıdaki bilgileri ihtiva edecek şekilde işaretlenmelidir; Üreticinin adı ve adresi,
CE işareti ve imal yılı
Serisinin veya tipinin kısa gösterilişi,
Gerekirse, seri numarası,
Yapım yılı.